Yasalar gereği, Türkiye’de çalışmak isteyen yabancı uyruklular ya da yabancı işçi çalıştırmak isteyen firmalar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan izin almakla yükümlüdür.
9 Ekim, Türkiye’de çalışma izni danışmanlık hizmeti alabileceğiniz en deneyimli ve güvenilir firmalardan biridir. Aşağıda yabancı personel çalışma izni hakkında genel bilgiler bulacaksınız. Ayrıntılı bilgi ya da hizmet için firmamızla bağlantıya geçebilirsiniz.
Türkiye’de çalışma izni nasıl alınır?
Türkiye’de çalışma izni alabilmek için gerekli başvuru, Türkiye’den ya da yurtdışından yapılabilir:
• Türkiye dışında ikamet eden yabancılar, ikamet ettikleri / vatandaşı oldukları ülkede bulunan Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği / Konsolosluklarına çalışma izni için başvurabilir.
• Türkiye’de geçerli oturma iznine sahip yabancı uyruklular (eğitim amaçlı izinler dışında en az 6 ay süre ile geçerli olması şartıyla) doğrudan TC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvuru yapabilir.
İkamet Ettikleri Ülkeden Çalışma İzni Başvurusu Yapan Yabancılar
• Pasaport
• Çalışma vizesi başvurusu
• 1 adet fotoğraf
• İş sözleşmesinin 1 adet kopyası
• İnternet üzerinden başvuru 6 gün içerisinde yapılmalıdır.
• Bakanlığa doğrudan başvuru 10 gün içerisinde yapılmalıdır.
Gerekli belgeler eksiksiz ve tamamen doğru biçimde gönderilmiş ise, çalışma izninin hazırlanması yaklaşık 30 günlük süre alır.
Onaylanma işleminin gerçekleşmesinin ardından başvuru sahibine telefon ya da e-posta aracılığıyla bilgi verilir.
Elektronik ortamda başvurunun gerçekleştirilebilmesi için bir TC kimlik numarası bulunmalıdır. Bundan dolayı yabancı uyruklu kişilerin süreci yetkili olarak yürütebilmesi için bir TC vatandaşına vekâlet vermeleri gerekir.
Çalışma izni düzenlendikten ve çalışma vizesi başvurusu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından onaylandıktan sonra:
• Çalışma vizesi işlem ücreti iade edilmez.
• Çalışma izni işlem ücreti iade edilmez.
• Çalışma vizesi ve çalışma izni sahipleri, ikamet izni alabilmek adına Türkiye’ye giriş yapılan tarihten itibaren 30 gün içinde Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şubesi’ne başvurmalıdırlar.
Türkiye’den Çalışma İzni Başvurusu Yapan Yabancılar
Eğitim amacıyla alınmış ikamet izni dışında, en az 6 ay süre ile geçerli bir ikamet iznine sahip olan bir yabancı uyruklu çalışma izni başvurusunu doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapabilir.
İlk Başvuru İçin İşverenden İstenen Belgeler:
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na hitaben yazılmış bir çalışma izni başvuru formu (başvuru elektronik ortamda yapılıyorsa form taranıp, internet üzerinden gönderilmelidir. Bakanlığa doğrudan başvurularda form yazdırılır),
• Vergi daireleri tarafından onaylanmış, son yıla ait bilanço ve kâr-zarar tablosu (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilecektir),
• Kuruluşun en son sermaye ve hissedar yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi
nüshası (elektronik başvuru sırasında taranıp ve internet üzerinden gönderilir),
• Başvuru internet üzerinden yapılıyorsa, temsil yetkisi verilen kişi için noter tasdikli bir vekâletname ve çalışanın başvuru sahibi şirket ile imzaladığı iş sözleşmesi (elektronik başvuru
sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilir),
• Müteahhitlik, inşaat, mühendislik ve danışmanlık hizmetleri alanlarında yabancı uzman
çalıştırmak isteyen tüzel kişiler için, kurumlarında aynı pozisyonlarda çalışan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı durumundaki personelin maaş bordroları ve yabancı uzman ile işveren arasında imzalanan sözleşme (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilir).
Belirli Bazı Sektörler İçin İstenen Belgeler:
• Eğitim sektörüyle ilgili başvurular için, Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınmış Özel Öğretim Kurumu Belgesi veya ilgili belediyeden alınan İşyeri Açma ve Faaliyet Ruhsatı (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilir),
• Sağlık sektöründeki kurumlar, hayır kurumları vb. için ilgili resmi daireden alınan uygunluk belgesi, ruhsatlar ve izinler (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilir),
• Onaylı turizm kuruluşları için, Faaliyet Ruhsatı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınan Turizm Yatırım Belgesi’nin kopyaları (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet
üzerinden gönderilir),
İlk Defa Başvuru Yapan Yabancılardan İstenen Belgeler:
• Yabancılar için Başvuru Formu (işveren ve çalışan tarafından imzalanmış çevrimiçi başvuru formunun yazdırılmış bir kopyası veya iş sözleşmesi ile birlikte çevrimiçi başvuru formunun yazdırılmış bir kopyası),
• Türkiye’den yapılacak başvurular için, geçerli bir ikamet izni (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilir),
• ğitim amacıyla alınan ikamet izinleri hariç olmak üzere, ikamet izninin en az 6 aylık bir süre için geçerli olması gerekir; aksi durumda, başvuru sahibi kendi ikamet ettiği ülkeden Türkiye Cumhuriyeti Konsoloslukları / Büyükelçilikleri aracılığıyla başvuru yapmalıdır,
• Pasaportun noterce tasdik edilmiş Türkçe tercümesi (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilir),
Yukarıda belirtilen belgelerin yanı sıra, belirli alanlarda uzman sıfatı ile çalışma izni başvurusu yapan yabancılardan aşağıdaki belgeler de istenir:
• 2547 sayılı Kanunun 3 ve 7/p maddeleri uyarınca ve Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği’ne uygun olarak, yüksek öğrenimlerini Türkiye dışında tamamlamış olan başvuru sahipleri için Diploma Denklik Belgesi (elektronik başvuru sırasında taranıp,
internet üzerinden gönderilir),
• Bakanlık tarafından gerekli görülürse, diplomanın veya geçici mezuniyet belgesinin noter tasdikli tercümesinin bir kopyası; pilotlar için, menşe ülkeden alınan pilot lisansı (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilir; ayrıca başvuru dosyası için yazdırılır),
• Onaylanmış Turizm Kuruluşları için, iş sözleşmesinin Türkçe’ye ve başvuru sahibinin
kendi anadiline tercüme edilmiş kopyaları ve Tavsiye Mektubu’nun Türkçe tercümesi (elektronik başvuru sırasında taranıp, internet üzerinden gönderilir; doğrudan başvurulması durumunda yazdırılır),
• Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı eğitim kurumlarında istihdam edilecek yabancılar için, Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınacak Yeterlilik Belgesi (elektronik başvuru sırasında taranır ve internet üzerinden gönderilir).
Yabancı Çalışma İzni Uzatma Başvurusunda İçin İşverenden İstenen Belgeler:
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na hitaben yazılmış bir çalışma izni başvuru formu (elektronik başvuru sırasında taranır ve İnternet üzerinden gönderilir; Bakanlığa doğrudan başvurulması durumunda yazdırılır),
• İşveren konumunda olan şirketin ödenmemiş herhangi bir vergi borcunun bulunmadığına ilişkin belgeler (Maliye Bakanlığı’ndan İnternet ortamında sağlanabilir),
• İşveren konumundaki şirketin yerine getirmemiş olduğu herhangi bir sosyal güvenlik yükümlülüğünün bulunmadığını gösteren belgeler (Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan internet
ortamında sağlanabilir),
• İşveren şirketin sermaye veya hissedar yapısında herhangi bir değişiklik olması durumunda, şirketin en son sermaye ve hissedar yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin onaylanmış bir kopyası (elektronik başvuru sırasında taranır ve internet üzerinden gönderilir),
• İnternet üzerinden yapılan başvurularda, temsil yetkisi verilen kişi için noter tasdikli
bir vekâletname ve çalışanın başvuru sahibi şirket ile imzalamış olduğu iş sözleşmesi (elektronik başvuru sırasında taranır ve internet üzerinden gönderilir).
Çalışma İzni Uzatma Başvurusunda Yabancı Personelden İstenen Belgeler:
• Yabancılar için başvuru formu (işveren ve çalışan tarafından imzalanan çevrimiçi başvuru formunun yazdırılmış bir kopyası veya iş sözleşmesi ile birlikte çevrimiçi başvuru formunun yazdırılmış bir kopyası),
• İkamet izni (elektronik başvuru sırasında taranır ve internet üzerinden gönderilir),
• Mevcut çalışma izni ve teyit mektubu (elektronik başvuru sırasında taranır ve internet üzerinden gönderilir),
• Pasaportun noter tasdikli Türkçe tercümesi (elektronik başvuru sırasında taranır ve internet üzerinden gönderilir),
• Yabancı uyruklu çalışanın Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir eğitim kurumundan diğerine geçmesi durumunda, Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınan Yeterlilik Belgesi’nin yenilenmiş halinin bir kopyası (elektronik başvuru sırasında taranır ve internet üzerinden gönderilir),
• Mühendis / mimar / şehir plancısı olarak çalışan yabancı uyruklular için, 6235 sayılı Kanun’un 36. maddesi uyarınca Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nden alınan geçici üyelik belgesi (elektronik başvuru sırasında taranır ve internet üzerinden gönderilir).
Yabancıların Çalışma İzin Kriterleri
Yabancıların çalışma izni taleplerine ilişkin işlemlerin objektif ve hızlı bir şekilde sonuçlandırılması amacıyla TC Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenmiş değerlendirme kriterleri aşağıdaki gibidir:
1) Çalışma izni talep edilen işyerinde en az 5 TC vatandaşının istihdamı zorunludur. İzni talep eden yabancının şirket ortağı olması durumunda 5 kişilik istihdam şartı, Bakanlık tarafından
verilecek 1 yıllık çalışma izninin son 6 ayı için aranır. Aynı işyerinde birden fazla yabancı için çalışma izni talebinde bulunulursa, çalışma izni verilen ilk yabancıdan sonraki her bir yabancı için ayrı ayrı 5 TC vatandaşı istihdamı aranacaktır.
2) Söz konusu işyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD doları olması gerekmektedir.
3) Dernek ve vakıflarda çalışacak yabancılara ilişkin izin taleplerinde 2. madde, yabancı devlet hava yollarının Türkiye temsilciliklerinde, eğitim sektörü ve ev hizmetlerinde çalışacak
yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde ise, 1.
ve 2. maddeler uygulanmayacaktır.
4) İzin isteyen şirket ortağı yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere en az % 20 sermaye payına sahip olması zorunludur.
5) İşveren tarafından yabancıya ödeneceği beyan edilen aylık ücret miktarının yabancının görev ve yetkinliği ile bağdaşır seviyede olması zorunludur. Buna göre, başvuru tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan asgari ücret tutarı dikkate alınmak suretiyle yabancıya ödenecek ücretin
en az:
• Üst düzey yöneticiler, pilotlar ve ön izin talebinde bulunan mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 6,5 kat,
• Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 kat,
• Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar ile öğretmenler için asgari ücretin 3 katı,
• Ev hizmetleri ile diğer mesleklerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1,5 katı olması gerekmektedir.
6) Bünyelerinde izinli masaj salonu bulunduğunu kanıtlayan Kültür ve
Turizm Bakanlığı’ndan belgeli en az dört yıldızlı turizm işletmeleri ile
belgeli tatil köylerinin, masör, masöz ve SPA terapisti gibi uzmanlık
ve ustalık gerektiren talepleri değerlendirmeye alınmakta, bu kapsamda
bulunmayan işletme ve işyerlerinin talepleri ise uygun bulunmamaktadır.
7) Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde, eğlence sektörü ile
turizm-animasyon organizasyon firmalarında istihdam edilecek yabancılar
için en az 10 TC vatandaşı çalıştırılması halinde ayrıca kota
uygulanmayacaktır.